موزه های اراک اماکنی دیدنی هستند که در نقاط مختلفی از شهر اراک واقع شده‌اند. اراک مرکز استان مرکزی بوده و هجدهمین شهر پر جمعیت کشور محسوب می‌شود. شهر اراک در میان شهرهای ایران شهری جوان محسوب می‌شود. این شهر در دوره قاجار بنیان گذاشته شده است و کمی بیش از دو قرن عمر دارد. مهم‌ترین موزه های اراک شامل موزه مردم شناسی (حمام چهار فصل)، موزه قلعه وکیل، موزه سلطان آباد، موزه صنایع دستی، موزه تنوع زیستی، موزه سنگ و گوهر، و موزه مفاخر می‌شود.
بیشتر موزه های اراک در محل عمارت‌ها و ساختمان‌های به جا مانده از دوران قاجار ایجاد شده‌اند. این موزه‌ها با توجه به نیاز شهر برای بازبینی و محافظت از جنبه‌های مختلف تاریخی تاسیس شده و همه ساله تعداد زیادی از بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کنند. در ادامه این مطلب به معرفی این موزه‌ها می‌پردازیم.
گل سرسبد موزه های اراک – موزه مردم شناسی
موزه مردم شناسی اراک در ساختمان «حمام چهار فصل» اراک واقع شده است. ساختمان حمام چهار فصل در دوره ناصری قاجار و طی سالهای ۱۲۹۲ تا ۱۲۹۴ ساخته شده است. این ساختمان با بیش از هزار و ششصد متر مربع مساحت، بزرگ‌ترین حمام در ایران محسوب می‌شود. به هر ترتیب این حمام امروزه یکی از مهم‌ترین موزه های اراک است.
معماری این ساختمان دارای ویژگی‌های منحصر به فردی بوده و از بخش‌های مختلفی مثل سر بینه مردانه و زنانه، گرمخانه خصوصی و عمومی، هشتی بین گرمخانه، خزینه و آب انبار تشکیل شده است. سقف همه بخش‌های این حمام به شکل گنبد طاقی طراحی شده و با استفاده از آجر و ملات گچ و آهک اجرا شده است. کف حمام چهار فصل با ملات آهک و ساروج و همچنین سنگ‌های سیاه ساخته شده است.
امروزه ساختمان حمام چهار فصل تبدیل به موزه مردم شناسی اراک شده است. در موزه مردم شناسی اشیای تاریخی مربوط به دوران پیش و پس از اسلام برای نمایش به علاقمندان قرار گرفته است. از جمله این اشیا می‌توان به سکه‌های دوره‌های تاریخی مختلف، خمره‌های سفالی، کتاب‌ها و نسخه‌های خطی، ظروف قلمزنی و مسی، اسباب قدیمی حمام و ده‌ها پیکره مربوط به مردم‌شناسی اشاره کرد. همچنین اسکلت انسانی ۷۵۰۰ سالهای که در تپه سرسخت شازند کشف شده و اشیای تاریخی که از کاوش‌های منطقه باستانی ذلف آباد فراهان در استان مرکزی به دست آمده‌اند در این موزه نمایش داده می‌شوند.
موزه قلعه وکیل
قلعه وکیل یک ساختمان تاریخی دیگر در شهر اراک است که تبدیل به موزه شده است. این بنا در اواخر دوره قاجار و توسط یک شرکت انگلیسی-سوئیسی به نام «زیگلر» احداث شده است. این بنا در ابتدا بسیار وسیع‌تر از ساختمان فعلی بوده و بخش‌های زیادی در آن برای کارگاه‌های رنگرزی و بافت قالی در نظر گرفته شده بوده. به هر ترتیب بعد از انحلال شرکت زیگلر، بخشی از بنا که امروزه به نام قلعه وکیل شناخته می‌شود توسط حاج محمد حسین میثمی وکیلی خریداری شد.
هدف اولیه تشکیل این بنا ایجاد کارگاه و کارخانه مناسبی برای همه عملیات‌های مرتبط با بافت قالی بوده است. ساختمان فعلی قلعه وکیل شامل حیاط، شبستان، ایوان، همکف و بالاخانه است.
در حال حاضر موزه صنایع دستی قلعه وکیل در محل این ساختمان فعال است. در این موزه ۲۵۰ اثر مهم و شاخص از هنرمندان صنایع دستی استان نگهداری و به علاقمندان نمایش داده می‌شود. این آثار شامل محصولاتی مثل قالی، گلیم، آثار چوبی، آثار قلمزنی، تابلو فرش و تابلو خطاطی می‌شود.
موزه سلطان آباد
این موزه خصوصی در محل سرای کاشانی بازار اراک و در سال ۱۳۸۵ تاسیس شده است. سلطان آباد نام قدیمی شهر اراک بوده است و این موزه برای گرامیداشت هویت تاریخی این شهر فعالیت می‌کند.
گنجینه اشیا موجود در موزه سلطان آباد شامل بیش از ۱۰۰ اثر مهم و شاخص صنایع دستی از استان‌های مختلف کشور می‌شود. این اشیا شامل آثار خوشنویسی، خاتم‌کاری، قلمزنی، فلزکاری، سوزن‌دوزی، لباس‌های قاجاری و کتیبه‌های مختلف هستند. آثار خوشنویسی در این موزه وزن زیادی داشته و بخش مهمی از آثار این موزه را تشکیل می‌دهند. همچنین یک تابلوی نقاشی از کمال‌الملک در این موزه نگهداری می‌شود. این موزه یکی از موزه های اراک است که همه روزه مخاطبان زیادی را جذب می‌کند.
موزه صنایع دستی
موزه صنایع دستی یکی دیگر از موزه های اراک است که با تغییر کاربری یک ساختمان مربوط به اواخر دوره قاجار تبدیل به موزه شده است. موزه صنایع دستی در محل «خانه حسن‌پور» تاسیس شده است. ساختمان خانه حسن‌پور در سال ۱۲۹۴ و در دوره احمد شاه قاجار بنا شده است. این ساختمان دارای دو قسمت اصلی شبستان و اعیان‌نشین بوده است. به دلیل مرتبط بودن تمام بخش‌های قسمت اعیان‌نشین با درها و دریچه‌های بسیار، این ساختمان فضای مناسبی برای نمایش آثار هنری است.
موزه صنایع دستی اراک در سال ۱۳۸۳ افتتاح شده است. این موزه پنج بخش را در خود جای داده است:
- خط و خطاطی
- سفال، آبگینه، و سرامیک
- دستبافت‌های سنتی (قالی و گلیم)
- صنایع فلزی و حجم
- صنایع چوبی و منسوجات
موزه تنوع زیستی
موزه تنوع زیستی یکی دیگر از موزه های اراک است که جایگاه اول را در بین موزه‌های تنوع زیستی کشور از آن خود کرده است. موزه تنوع زیستی با متراژ ۲۴۵ متر مربع و در سه طبقه در سال ۱۳۸۷ افتتاح شده است. در موزه تنوع زیستی انواع سنگواره‌ها و فسیل‌ها، تاکسیدرمی پستانداران و پرندگان دوره‌های مختلف تاریخی و انواع خزندگان و دو زیستان، موجودات دریایی و نرم‌تنان نگهداری می‌شود.
در مجموع گنجینه موزه تنوع زیستی اراک شامل ۱۳۰۴ گونه از جانوران از جمله مهره‌داران و بی‌مهرگان می‌شود. برخی از نمونه‌های در خطر انقراض یا بسیار کمیاب حیات وحش در این موزه نگهداری می‌شود.
موزه سنگ و گوهر
موزه سنگ و گوهر یک موزه تخصصی در زمینه کانی شناسی است که به همت یکی از هنرمندان صنایع دستی استان مرکزی در سال ۱۳۹۰ تاسیس شده است. در این موزه مجموعه‌ای شامل بیش از ۳۵۰ نمونه ارزشمند از کانی‌های کمیاب و نایاب در جهان به شکل علمی طبقه‌بندی و نگهداری می‌شود. موزه سنگ و گوهر علاوه بر سالن نمایش، به آزمایشگاه تخصصی کانی شناسی و گوهرشناسی، و همچنین کارگاه تراش سنگ‌های نیمه قیمتی و قیمتی مجهز است.
موزه مفاخر
موزه مفاخر یکی دیگر از موزه های اراک است که با تغییر کاربری یک ساختمان مربوط به اواخر دوره قاجار، یعنی «خانه خاکباز» احداث شده است. این موزه با زیربنای ۱۰۰۰ متر مربع و در زمینی به مساحت ۲۸۰۰ متر مربع قرار گرفته است.
آثاری که در موزه مفاخر نگهداری می‌شوند شامل اسناد و گزارش‌های تاریخی در مورد شخصیت‌های برجسته و مفاخر ملی است. در این موزه انواع سردیس، آثار چاپی و اسناد، عکس‌ها و گزارش‌های مربوط به مفاخر ملی نگهداری می‌شود.
سخن پایانی
موزه های اراک تنوع و گستردگی به نسبت بالایی دارند. شهر اراک قدمت چندان زیادی نداشته و تاریخ آن محدود به دو قرن اخیر است. با این حال بناها و ساختمان‌های مهمی که در طول این دو قرن ایجاد شده‌اند به خوبی مناسب بزرگداشت و گرامی نگه داشتن آثار هنری، صنایع دستی و اشیا مهم تاریخی هستند. بسیاری از موزه های اراک با تغییر کاربری ساختمان‌هایی که در اواخر دوره قاجار احداث شده‌اند تبدیل به موزه شده‌اند.
نگاهی گذرا به برخی خدماتی که توسط مهمانداران و پرسنل تشریفات در قطارهای ۵ ستاره فدک ارائه می شود:
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
- ارائه حوله مرطوب گرم / سرد (به فراخور فصل) در ابتدای سفر
- سرو نوشیدنی خوشامدگویی (Welcome Drink) که شامل نوشیدنیهای سنتی و سرد می‌باشند.
- سرو صبحانه یا عصرانه برحسب ساعت حرکت قطار و زمان رسیدن آن به مقصد
- سرو پیش غذا / غذای اصلی گرم به همراه نوشیدنیهای انتخابی / و دسر
[/stextbox]
همچنین می توانید در هر لحظه از شبانه روز برای خرید بلیط قطار فدک از صفحه اصلی سایت استفاده نمایید.
قطار فدک رمز یک سفر با کیفیت می باشد.
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
در صورت نیاز می توانید با شماره زیر با ما در ارتباط باشید
[/stextbox]
