تجربه سفری لوکس ایمن لذت بخش با قطارهای فدک

عالی قاپو :‌ 49 نکته از عمارت عالی قاپو + تصاویر

آنچه در این مطلب خواهید خواند:

عالی قاپو :‌ 49 نکته از عمارت عالی قاپو + تصاویر

کاخ عالی قاپو یا همان عمارت عالی قاپو که در عهد صفویه به نام های دولتخانه مبارکه نقش جهان و قصر دولتخانه نیز خوانده می شد، در ضلع غربی میدان امام اصفهان و روبروی مسجد شیخ لطف الله واقع شده است این بنا بین سال های ۹۷۱ تا ۹۷۷ خورشیدی، بعد از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان توسط شاه عباس اول، در اواخر قرن دهم هجری شمسی، به عنوان مقر و دولتخانه حکومتی سلاطین صفوی ساخته شد .

کاخ عالی قاپو، نمونه منحصر به فردی از معماری کاخ های عهد صفوی است که شاه صفوی، سفیران و شخصیت های عالیقدر را در این کاخ به حضور می پذیرفت. این عمارت طی ۵ مرحله معماری و در زمان جانشینان شاه عباس، به خصوص شاه عباس دوم و شاه سلیمان، بین ۷۰ تا ۱۰۰ سال ادامه و تکمیل یافت.

معرفی بناهای عالی قاپو

معروف ترین بنایی که به نام عالی قاپو می شناسیم کاخ عالی قاپو در میدان نقش جهانِ اصفهان است. اما عالی قاپوهای دیگری هم وجود دارد. کاخ عالی قاپو در خیابان سپه قزوین بنای دیگری است که گرچه اصل کاخ آن از بین رفته ولی سر درِ معروف آن هنوز گردشگران را به سمت خود جذب می کند. غیر از این دو، در اردبیل محله ای نیز به همین نام وجود دارد که آرامگاه معروف شیخ صفی الدین اردبیلی در آنجاست .

معنای عالی قاپو چیست؟

عالی قاپـو مرکب از دو کلمه «عالی» و «قاپو» است که با هم به معنای «سردر بلند» یا «درگاه بلند» هستند. از این سر در بلند که تماماً با سنگ سماق ساخته شده به قصر وارد می شویم و به وسیله پلکانی که در دو طرف تعبیه شده اند به طبقات فوقانی می رسیم .

عالی قاپو دارای ۶ طبقه و بلندای ۴۸ متر است که طبقات به وسیله سه راه پله، به هم راه دارند. دو تالار در طبقه همکف وجود دارد که مربوط به امور اداری و دیوانی عهد صفوی بوده که صدرخانه یا کشیک خانه نامیده می شدند .

آنچه عالی قاپو را در میان آثار با شکوه و بسیار نفیس قرار داده است، علاوه بر مینیاتورهای اثر هنرمند مشهور عصر صفوی، رضا عباسی، گچبری های آخرین طبقه است، که تالار آن به اتاق موسیقی یا اتاق صوت نیز معروف است.

در این قسمت از کاخ، تصویر انواع جام و صراحی در دیوار تعبیه شده است. ساختن و پرداختن این اشکال به غیر از نمایش زیبائی و خلاقیت و ابتکار هنرمندان گچکار، برای این بوده است که انعکاسات حاصله از نغمه های نوازندگان و اساتید موسیقی، به وسیله این اشکال مجوف گرفته شود و صداها، طبیعی و بدون انعکاس به گوش برسند .

اصل بنا در دوره شاه عباس اول احداث شده و در دوره جانشينان او الحاقات و تعميراتی در آن انجام شده است. ساختمان دارای ۵ طبقه است که هر طبقه تزئينات مخصوصی دارد. اگر چه اين قصر در دوره های بعد از صفويه لطمات فراوان ديده است، هنوز نيز شاهکارهائی از تزئينات و نقاشی های عصر صفويه در آن، بينندگان را به تحسين وا می دارد.

در طبقه سوم، ايوان بزرگی است که بر ۱۸ ستون بلند و رفيع و استوار است. اين ستون ها در آن زمان پوشيده از آئينه بوده و سقفی با صفحات بزرگ که با نقاشی ها و آلت های چوبی تزئين شده بودند بر فراز آن قرار گرفته است. در وسط اين ايوان حوض زيبائی از مرمر و مس وجود دارد که قرينه آن در تزئينات زير سقف انعکاس يافته است.

عالی قاپو اصفهان

عالی قاپو اصفهان

مراحل ساخت این آثار

  • مرحله ی اول ساخت

یک ورودی بنای عالی قاپو تنها به عنوان ورودی سایر بناها و مجموعه کاخ های سلطنتی احداث شد و همزمان با عملیات ساخت مجموعه کاخ ها، شکل گرفت. کاخ ها در آن زمان ساختمان هایی

بودند که در میان باغ های سرسبزِ محصور، قرار داشتند و فقط شاه و درباریان به منظور انجام امور تشریفاتی، اداری، قضایی و باریابی از آنها استفاده می کردند. این ساختمان ها فضایی برای زندگی شاه، دستگاه مطبخ، اصطبل شاهی، محل نگهبانان، درمانگاه سلطنتی و … نیز داشتند .

چنین مجموعه عظیمی نیاز به یک ورودی متناسب داشت که هم شان این ساختمان ها حفظ شود و هم در چارچوب شهر جدیدی که برای پایتختی انتخاب شده بود، باشد .

ساختمان اولیه عالی قاپو یک مکعب مستطیل بزرگ بود که ابعادی در حدود ۲۰ در ۱۹ و ارتفاع ۱۳ متر داشت و از داخل دو طبقه بود. تا ارتفاع 6.5 متری هیچ پنجره ای به بیرون دیده نمی شد و همین امر حالتی متفاوت به ساختمان می داد .

در این زمان ساختمان بازار تنها یک طبقه بود و ارتفاع آن به 6.4 متر می رسید. مغازه ها در انتهای هر دهانه شکل گرفته بودند و قسمت جلو به طرف میدان باز بود. این قسمت از اندازه فعلی کوچکتر بود تا به عنوان رواق برای عرضه اشیای تجاری مورد استفاده قرار گیرد.

  • مرحله دوم گسترش بناگسترش پایتخت و افزایش جمعیت شهری و لزوم با اهمیت جلوه دادن مقر حکومتی، همگی باعث شدند تا عالی قاپو گسترش یابد و طبقاتی به آن اضافه شود. طاق نماهای اولیه به داخل میدان گسترش یافتند و یک طبقه به آن افزوده شد.با این تغییرات در طبقه فوقانی یک ردیف ایوان به طرف میدان ایجاد شد که شکل ساختمان را تغییر داد. طاق نمای اطراف میدان دو طبقه شد و طبقات سوم و چهارم و نیم طبقه پنجم در این مرحله ساخته شدند .

    در این مرحله، بنا از یک ورودی ساده به یک بنای تشریفاتی تغییر پیدا کرد که نمایی به میدان داشت؛ مکانی که در آن از مهمانان شاه پذیرایی می کردند و به تماشای رژه سربازان و مسابقات اجرا شده در میدان مشغول می شدند.

  • مرحله سوم ساخت سالن موسیقیاضافه شدن بخش های جدید در این مرحله باز هم صورت گرفت تا کاخ بتواند اقامتی کوتاه مدت را برای مهمانان دربار فراهم کند. آخرین طبقه معروف به سالن موسیقی به بنا اضافه شد و ساختمانِ برجی شکلِ کاخ ایجاد شد. این طبقه از نظر سازه با طبقات پایین تفاوت های زیادی داشت و تزیینات خارق العاده و کاربرد متفاوتی برای آن در نظر گرفته شد.
معماری عالی قاپو
معماری عالی قاپو
  • مرحله چهارم افزودن ایوانجهت افزایش طول کاخ، یک پیش آمدگی در شرق بنا ایجاد شد که ایوانی به سمت میدان بود. البته ایوان یا غرفه شاهی با ایجاد اولین طبقه الحاقی ایجاد شده بود؛ اما با گذشت زمان و افزایش کاربرد نمایشی میدان، دیگر کافی به نظر نمی رسید.آن میدان که تنها میزبان چادرهای بازرگانان بود حالا به عنوان میدان مشق سربازان نیز استفاده می شد و غرفه ای که در مراحل قبل با ایوان و سالن پذیرایی طبقه سوم ایجاد شده بود نمی توانست محل خوبی برای تماشای این نمایش ها باشد.
  • مرحله آخر تغییرات نهاییستون به ایوان اضافه شد و و سقفی چوبی را روی آنها استوار کردند. راه پله‌های شاهی نیز ساخته شدند تا راه ارتباطی به این قسمت باشند. ساخت و تکمیل سیستم آبرسانی بنا جهت انتقال آب به طبقات به خصوص حوض مسی ایوان نیز در این مرحله صورت گرفت. در این مرحله بنا به بهترین شکل تکمیل شد و پاسخگوی همه نیازهای دربار بود.

 

عالی قاپو در قزوین

شهر قزوین پیش از اصفهان، پایتخت حکومت صفوی بود. عمارت عالی قاپوی قزوین هم به همان دوره بر می گردد. عمارت عالی قاپو مشتمل بر مجموعه ای به نام سعادت آباد بوده ولی متاسفانه از آن تنها یک سر در باقی مانده است .

تاریخ بنای عالی قاپو به سال ۹۲۳ قمری یعنی آغازین سال های حکومت صفویان بر می گردد. شروع ساخت مجموعه عالی قاپو از زمان حکومت شاه طهماسب صفوی بود ولی در حکومت شاه عباس اول تغییرات اساسی به خود دید .

 

نگاهی گذرا به برخی خدماتی که توسط مهمانداران و پرسنل تشریفات در قطارهای 5 ستاره فدک ارائه می شود:

[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]

  • ارائه خدمات تشریفات و استقبال از مهمانان با فرش قرمز در سکوهای مسافری در هنگام عزیمت یا مراجعت از سفر
  • ارائه حوله مرطوب گرم / سرد (به فراخور فصل) در ابتدای سفر
  • سرو نوشیدنی خوشامدگویی (Welcome Drink) که شامل نوشیدنی­های سنتی و سرد می‌باشند.
  • سرو صبحانه یا عصرانه برحسب ساعت حرکت قطار و زمان رسیدن آن به مقصد

[/stextbox]

همچنین می توانید در هر لحظه از شبانه روز برای  خرید بلیط قطار فدک از صفحه اصلی سایت استفاده نمایید.

قطار فدک رمز یک سفر با کیفیت می باشد.

[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]

در صورت نیاز می توانید با شماره زیر با ما در ارتباط باشید

شماره تماس: ۵۴۸۲۴-021

[/stextbox]

 

 

اشتراک در
اطلاع از
guest
1 دیدگاه
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
trackback
مسجد شیخ لطف اله : چرا بدون مناره | مجله قطارهای فدک
4 سال قبل

[…] اصفهان در قرن ۱۷ میلادی در کنار مسجد امام و روبه روی عمارت با شکوه عالی قاپو بنا گشت. از جمله چشم نواز ترین آثار دیدنی شهر اصفهان […]

نوشته های مرتبط

1
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x