دیدن معماری خاص ایستگاه راه آهن تبریز در لحظه ورود، توجه خیلیها را جلب میکند. بد نیست بدانید که نقشه این ایستگاه را یک معمار فرانسوی به نام «فرناند پویون» طراحی کرده است و به همین دلیل، سبک ساخت آن شباهت زیادی به ایستگاههای قدیمی در اروپا دارد. ایستگاه راه آهن تبریز ساختمانی باارزش است که اسمش در فهرست آثار ملی ایران هم ثبت شده است.
سفر با قطار به شمال غرب کشور امنیت و راحتی خودش را دارد، اما چون این مجموعه بزرگ است، مسافران تازهوارد ممکن است اول کار کمی در پیدا کردن مسیرها گیج شوند. ما در این مقاله قصد داریم همه چیز، از مسیرهای ورودی و خروجی گرفته تا ساعت حرکت قطارها را توضیح دهیم تا وقتی به تبریز رسیدید، مثل خود اهالی شهر به همه جای ایستگاه مسلط باشید. همراه ما بمانید.
درباره ایستگاه راه آهن تبریز
سابقه ورود قطار به شهر تبریز به سالهای خیلی قبل برمیگردد. اولین بار در سال ۱۲۹۵ شمسی بود که یک خط آهن میان تبریز و جلفا راه افتاد تا مسیر ارتباطی ایران با روسیه برقرار شود. ولی ساختمانی که در حال حاضر وجود دارد، قضیهاش فرق میکند.
ساخت این بنا در اواسط دهه ۳۰ شمسی استارت خورد و در حال حاضر بهعنوان ایستگاه مرکزی شهر کار میکند. معماری و ظاهر ساختمان خیلی خوب طراحی شده و وجود ستونهای بلند به همراه سقفهای کشیده، بزرگی فضا را کاملاً نشان میدهد.
ایستگاه تبریز در شبکه ریلی کل کشور نقش مهمی دارد، چون مسیر وصل شدن ایران به ترکیه و اروپا دقیقا از همینجا میگذرد. غیر از مسیرهای خارجی، روزانه کلی مسافر هم از اینجا به مقصدهای داخلی مثل تهران و مشهد جابهجا میشوند.
اگر شما بلیط قطار تهران تبریز را گرفته باشید، وقتی سفرتان تمام شود به این ساختمان باشکوه میرسید. البته طی این سالها بازسازیهایی هم روی آن انجام شده تا امکانات رفاهی مسافران بهتر و راحتتر شود.

ایستگاه راه آهن تبریز دقیقا کجاست؟
از نظر موقعیت مکانی، این ایستگاه دقیقاً در سمت غرب شهر تبریز واقع شده است. برخلاف خیلی از ایستگاههای قدیمی که معمولاً وسط شلوغیهای مرکز شهر هستند، این مجموعه در جایی قرار دارد که مسیر دسترسی به آن خیلی خوب و راحت است.
آدرس دقیق آن خیابان راه آهن، ایستگاه راه آهن تبریز است. مردم محلی این منطقه را کاملاً میشناسند و اگر از هر کسی آدرس بپرسید، شما را راهنمایی میکنند. چون این محل به بزرگراههای اصلی شهر نزدیک است، رفتوآمد به آنجا بدون گیر کردن در ترافیک سنگین مرکز شهر انجام میشود.
مسیرهای دسترسی به ایستگاه راه آهن تبریز
برای رفتوآمد بین ایستگاه راه آهن و مرکز شهر تبریز، گزینههای مختلفی وجود دارد. با توجه به بودجه و زمان خود، یکی از روشهای زیر را انتخاب کنید:
اتوبوسهای تندرو (BRT)
یکی از ارزانترین و سریعترین روشها برای اینکه به مرکز شهر برسید، استفاده از سیستم اتوبوسهای تندرو است. خط مسیر «راه آهن – بسیج» ایستگاهش دقیقاً در داخل محوطه ایستگاه راه آهن قرار دارد و حرکتش را از همان جا شروع میکند.
مسیر این اتوبوسها طوری است که از جاهای مهم و کلیدی شهر رد میشوند. یعنی اگر سوار این خط بشوید، از ایستگاههایی مثل قونقا که نزدیک باغ گلستان است، میدان ساعت که مرکز شهر و بازار است و چهارراه آبرسان عبور میکنید. در کل این خط، غرب شهر تبریز را به شرق آن وصل میکند.
تاکسیهای خطی و اینترنتی
زمانی که به محوطه خروجی ایستگاه میروید، همیشه تاکسیهای زرد و تاکسیهای مخصوص راه آهن آنجا آماده هستند. خیلی از مسافرها ترجیح میدهند بعد از اینکه به شهر رسیدند، خیلی سریع خودشان را به محل اقامتشان برسانند تا بتوانند استراحت کنند.
اگر شما هم جزو این دسته هستید و قبل از سفر، کارهای مربوط به رزرو هتل تبریز را انجام دادهاید، گرفتن تاکسی بهترین راه برای شما است. با این کار میتوانید بدون هیچ معطلی و با وجود چمدانهایی که دارید، خیلی راحت و مستقیم جلوی در هتل پیاده شوید. در این مورد بهتر است راهنمای انتخاب چمدان مناسب سفر را بخوانید.
مترو
خط یک متروی تبریز در نزدیکی همان منطقه راه آهن ایستگاه دارد، منتها فاصله ورودی مترو تا ساختمان اصلی خود ایستگاه ممکن است برای کسی که بار و چمدان زیادی همراهش است، کمی جهت پیادهروی سخت باشد. با این حال، اگر وسایل و بارتان سبک است، استفاده کردن از مترو برای اینکه در ترافیک شهر گیر نکنید، راه حل خیلی خوبی محسوب میشود.

نقشه ایستگاه راه آهن تبریز
اگر یک تصویر کلی از فضای ایستگاه در ذهنتان باشد، به شما کمک میکند تا خیلی زودتر جاهایی مثل باجه بلیط، سکوی سوار شدن به قطار یا سرویس بهداشتی را پیدا کنید. ساختمان اصلی ایستگاه، یک سالن انتظار مرکزی دارد که دور تا دور آن را غرفهها و باجههای اداری گرفتهاند.
بعد از اینکه از گیتهای کنترل بلیط رد شدید، سکوهای سوار شدن دقیقاً در قسمت پشت ساختمان قرار دارند. در ضمن تابلوهای راهنما هم در همه نقطهها نصب شدهاند تا مسیر درست را به مسافران نشان دهند.
برای اینکه دید دقیقتری داشته باشید، موقعیت ایستگاه را در تصویر گوگلمپ زیر برایتان گذاشتهایم. همانطور که در نقشه میبینید، دسترسی به ایستگاه خیلی سرراست است و ساختمان اصلی دقیقاً در انتهای بلوار ۲۲ بهمن و دور میدان راه آهن قرار گرفته است.

آدرس و اطلاعات تماس ایستگاه راه آهن تبریز
همراه داشتن آدرس دقیق و شماره تلفن برای هر مسافری واجب به حساب میآید. ممکن است شرایطی پیش بیاید که لازم باشد قبل از حرکت، درباره تأخیر احتمالی قطار سؤال بپرسید یا اینکه وسیلهای را گم کرده باشید و بخواهید پیگیری کنید. اطلاعاتی که در زیر آمده، راه ارتباطی شما با ایستگاه و مسئولان آن است:
- آدرس: تبریز، خیابان راه آهن، ایستگاه راه آهن تبریز
- شماره تلفن اطلاعات راه آهن تبریز: 34440052 – 041، 34429093 – 041، 34440054 – 041
- ایمیل ایستگاه راه آهن تبریز: پست الکترونیکی tabriz@azarbayjan.rai.ir
امکانات و خدمات ایستگاه قطار تبریز
در فضای داخلی ساختمان ایستگاه راه آهن تبریز سعی شده تا همه نیازهای اصلی و اولیه مسافرها به درستی تأمین شود. اول از همه، اگر شما با ماشین شخصی خودتان رفت و آمد میکنید یا قرار است کسی برای استقبال شما به آنجا بیاید، یک پارکینگ عمومی در نظر گرفته شده که فضای کافی و مناسبی برای پارک کردن خودروها دارد.
همچنین برای انجام دادن کارهای بانکی و مالی واجب، اصلاً لازم نیست که از محوطه ایستگاه بیرون بروید، چون دستگاههای عابربانک کاملاً در دسترس هستند و اگر پول نقد لازم داشتید، همان جا کارتان سریع راه میافتد.
وقتهایی که منتظر هستید هم امکانات رفاهی مختلفی وجود دارد؛ چند تا غرفه و مغازه در سالن انتظار باز هستند که میتوانید از آنها خوراکی، نوشیدنی، روزنامه و حتی سوغاتیهای کوچک بخرید. علاوه بر این چیزها، در هر دو قسمت سالنهای ورودی و خروجی، سرویسهای بهداشتی و نمازخانههای تمیز ساخته شده تا مسافران راحت باشند.
از بابت امنیت و راهنمایی هم خیالتان راحت باشد، چون امنیت ایستگاه را پلیس راه آهن تأمین میکند و باجه اطلاعات هم همیشه آنجا است تا به سؤالهای احتمالی شما جواب بدهد. در آخر هم وقتی نوبت سوار شدن رسید، نگران وضعیت هوا نباشید؛ سکوهای سوار شدن به قطار کاملاً سقفدار هستند تا مسافران موقع بارش برف و باران اصلاً اذیت نشوند.

راه آهن تبریز به کدام مسیرها قطار دارد؟
وقتی حرف از مقصدهای قطار تبریز میشود، باید این نکته را بدانید که قرار نیست با یک لیست خیلی بلندبالا از شهرهای جنوبی یا مرکزی ایران مواجه شوید. در واقع تمرکز اصلی خطهای ریلی تبریز بیشتر روی مسیر شمال غرب به سمت مرکز کشور (تهران) و مسیر شمال غرب به سمت شرق (مشهد) گذاشته شده است.
البته در کنار اینها، قطارهای محلی و قطارهای بینالمللی هم جایگاه خودشان را دارند و فعال هستند. حالا بیایید با هم این مسیرها را خیلی دقیقتر بررسی کنیم تا کاملاً دستتان بیاید که میتوانید بلیطتان را برای کدام شهرها تهیه کنید:
مسیر تبریز – تهران (شریان اصلی)
شلوغترین و اصلیترین مسیری که در این ایستگاه وجود دارد، مسیر تبریز به سمت تهران است. تقریباً در همه روزهای هفته و در ساعتهای مختلف شبانهروز، قطارهای مختلفی در این خط رفتوآمد میکنند؛ یعنی از قطارهای ۴ تخته لوکس بگیرید تا مدلهای ۶ تخته معمولی، همه نوع گزینهای پیدا میشود.
نکته قابل توجه این است که این قطارها فقط مخصوص کسانی نیستند که میخواهند مستقیماً به تهران بروند؛ بلکه مسافرانی هم که قصد دارند به شهرهای بین راه مثل مراغه، میانه، زنجان، قزوین و کرج سفر کنند، میتوانند از همین قطارها استفاده کنند، چون قطار در تمام این ایستگاهها توقف کامل دارد.
مسیر تبریز – مشهد (مخصوص زائران)
دومین مسیر خیلی مهمی که وجود دارد، خطی است که از تبریز به سمت مشهد میرود. این خط بهعنوان طولانیترین مسیر ریلی که از شهر تبریز شروع میشود شناخته میشود و مسافران را به شهر زیارتی مشهد میرساند.
معمولاً برنامه حرکت این قطارها به شکلی است که از مسیر شهرهایی مثل تهران و سمنان عبور میکنند (بعضی وقتها هم از مسیرهای دیگر)، اما هدف اصلی آنها این است که مسافران را مستقیماً بین دو شهر تبریز و مشهد جابهجا کنند.
مسیر تبریز – جلفا (تنها قطار برقی ایران)
این مسیر ریلی را میشود یکی از خطهای متفاوت و خاص در کشور به حساب آورد. قطاری که در مسیر تبریز به جلفا کار میکند، مدلش برقی و اتوبوسی است و بیشتر برای رفتوآمد قشرهایی مثل دانشجویان، ساکنان بومی همان منطقه و افرادی که به قصد خریدهای مرزی به جلفا میروند، استفاده میشود.
برنامه کاریاش هم اینطوری است که هر روز صبح از تبریز راه میافتد و عصر همان روز از سمت جلفا برمیگردد. در ضمن شهرهایی مثل مرند هم در این مسیر قرار دارند و قطار در ایستگاه آنجا هم توقف دارد.
مسیر تبریز – وان ترکیه (خط بینالمللی)
شهر تبریز در واقع همان مسیر اصلی برای وصل شدن راه آهن ایران به کشور ترکیه محسوب میشود. قطارهایی که از تهران به سمت وان میروند یا قطارهای مستقیمی که از خود تبریز به وان حرکت میکنند، همگی از این ایستگاه مسافر سوار میکنند.
البته یادتان باشد که برنامه حرکت آنها ممکن است بر اساس فصل یا شرایط سیاسی تغییر کند. این قطارها معمولاً هفتهای یک یا دو بار سرویس دارند و مسافران را به شهر وان در شرق ترکیه میرسانند. در ضمن، ایستگاههای مرزی رازی و کاپیکوی هم دقیقاً در همین مسیر قرار گرفتهاند.
برای درک بهتر مسیرهای فعال و مرتبط با راه آهن تبریز به جدول زیر توجه کنید:
| مقصد نهایی | ایستگاههای مهم بین راه | وضعیت تردد |
| تهران | مراغه، زنجان، قزوین، کرج | هر روز (چندین نوبت) |
| مشهد | تهران، سمنان، شاهرود، نیشابور | اکثر روزهای هفته |
| جلفا | مرند | هر روز (صبح رفت / عصر برگشت) |
| وان (ترکیه) | سلماس، رازی (مرز) | معمولاً هفتهای یک یا دو بار |
| مراغه (قطار محلی) | عجبشیر، آذرشهر | هر روز (بسته به برنامه فصلی) |
اگر مقصدتان شهرهایی مثل شیراز، اصفهان یا اهواز است، متأسفانه قطار مستقیم از تبریز وجود ندارد. شما باید ابتدا با قطار به تهران بیایید و در ایستگاه راه آهن تهران، قطار خود را عوض کنید.
نکته مهم دیگر مربوط به سفرهای زیارتی است. بسیاری از اهالی تبریز و شهرهای اطراف برای سفر به مشهد مقدس از قطار استفاده میکنند. اگر شما هم قصد زیارت دارید، بهتر است برای خرید بلیط قطار تبریز مشهد کمی زودتر اقدام کنید، زیرا ظرفیت قطارهای این مسیر مخصوصاً در ایام تعطیل به سرعت تکمیل میشود.

آخرین چیزهایی که باید بدانید
حالا که با تمام جزئیات ایستگاه راه آهن تبریز، از معماری ساختمان گرفته تا مسیرهای دسترسی و برنامه قطارها آشنا شدید، قطعاً سفرتان خیلی راحتتر و بیدردسرتر خواهد بود. دانستن این موارد به شما کمک میکند تا از امکانات این پایانه منظم در شمال غرب کشور به بهترین شکل استفاده کنید.
یک توصیه مهم اینکه همیشه کمی زودتر از ساعت بلیطتان در ایستگاه حاضر باشید؛ با این کار فرصت دارید با آرامش از گیتهای بازرسی رد شوید و اگر خریدی دارید، سری به غرفهها بزنید. فرقی نمیکند مسافر مشهد باشید یا جلفا، داشتن این آمادگی باعث میشود بدون هیچ سردرگمی و استرسی کارهایتان را انجام دهید و سفر خوبی را شروع کنید.
اگر قبلاً تجربه سفر از این ایستگاه را داشتهاید یا نکته خاصی درباره امکانات و مسیرهای آن میدانید که ما به آن اشاره نکردیم، خوشحال میشویم در بخش نظرات برایمان بنویسید. تجربه واقعی شما میتواند راهنمای خیلی خوبی برای بقیه مسافران باشد.
سوالات متداول
ساعت کاری ایستگاه راه آهن تبریز چگونه است؟
این ایستگاه به صورت شبانهروزی فعال است. دربهای ورودی و سالن انتظار همیشه برای مسافران باز هستند، زیرا قطارها در ساعات مختلف شب و روز تردد دارند. البته بخشهای اداری فقط در ساعات کاری رسمی پاسخگو هستند.
آیا امکان خرید بلیط قطار به صورت حضوری در ایستگاه راه آهن تبریز وجود دارد؟
بله باجههای فروش بلیط در داخل سالن وجود دارند. با این حال، خرید آنلاین همیشه گزینه مطمئنتری است تا با مشکل تکمیل ظرفیت مواجه نشوید.
آیا ایستگاه قطار تبریز دارای پارکینگ است؟
بله در محوطه بیرونی ایستگاه، پارکینگ روباز و وسیعی برای استفاده مسافران و همراهان آنها در نظر گرفته شده است.




