پایانه مسافربری امام رضا (ع) مشهد

پایانه مسافربری امام رضا (ع) مشهد که با نام ترمینال مشهد شناخته می‌شود یکی از بزرگ‌ترین ترمینال‌های کشور است که از آن به عنوان اصلی‌ترین ترمینال شهر مشهد مقدس یاد می‌شود. ترمینال مشهد در سال ۱۳۶۹ آغاز به کار کرد و بیش از ۳۰ سال سابقۀ فعالیت در زمینۀ انواع خدمات مسافربری جاده‌ای دارد.
در پایانه مسافربری امام رضا مشهد رزرو بلیط، خرید بلیط و خدمات مختلف ارائه می‌شود. این بنا در سال ۱۳۷۵ مورد بازبینی و گسترش قرار گرفت و هم‌ اکنون ترمینال مشهد پیشرفته‌ترین پایانۀ کشور است که وسعتی بالغ‌ بر ۴۵ هزار مترمربع دارد. هزینۀ ساخت این ساختمان ۴ طبقۀ مدرن حدود ۲۵۰ میلیارد ریال برآورد شده است.

 نقشۀ ترمینال مشهد شامل بیش از ۸ هزار و پانصد مترمربع ساختمان‌های اداری و جانبی شامل گیت ورودی، رستوران، خدمات فنی، حدود ۲۲ هزار مترمربع پارکینگ روباز، ۲۴ هزار مترمربع پارکینگ اتوبوس، ۳ هزار مترمربع پارکینگ تاکسی، ۵۰ هزار مترمربع محوطۀ سکوهای مسافری و ۳۰ هزار مترمربع فضای سبز می‌شود. امروز قصد داریم در این مقاله به معرفی کامل این ترمینال پرداخته و شما را با امکانات و مسیر‌های آن آشنا کنیم. البته شما می‌توانید با مطالعۀ مطلب مسیرهای قطار ایران، در خصوص مسیرهای قطارهای مسافربری نیز اطلاعات بیشتری کسب کنید.

ترمینال امام رضا (ع) مشهد

تاریخچه ترمینال مشهد، بزرگ‌ترین ترمینال ایران

قبل از هر چیزی لازم می‌دانیم که در مورد تاریخچۀ ترمینال مشهد اطلاعاتی را بیان کنیم. این بنا برای اولین بار در سال ۶۹ فعالیت خود را شروع کرد. طبیعتاً در آن سال‌ها به این میزان از پیشرفت و بزرگی نبود و به مرور به امکانات آن افزوده شد. بعد از گذشت مدتی و در سال ۱۳۷۵ این بنا مورد بازسازی قرار گرفت. به‌ طوری‌ که امروزه این بنا بزرگ‌ترین ترمینال در کشور به‌ حساب می‌آید.

احتمالاً این سؤال هم برای شما به وجود آمده که مگر تهران پایتخت نیست و نباید ترمینال آن بزرگ‌ترین باشد، چرا این‌طور نیست؟ در جواب باید بگوییم که تهران چهار ترمینال اصلی دارد که بار سفرهای خارج از شهر بین این چهار پایانه تقسیم شده است. در صورتی‌ که شهر مشهد فقط یک ترمینال اصلی و بزرگ دارد. به همین دلیل بار سفرهای خارج از شهر فقط بر روی دوش همین یک ترمینال قرار دارد. البته در مشهد ترمینال‌های دیگری نیز وجود دارند که مخصوص وسایل نقلیه دیگری مانند قطار و هواپیما هستند. در صورت خرید بلیط قطار تهران مشهد یا از مبدأ شهرهای دیگر به مقصد مشهد، پیشنهاد می‌کنیم در خصوص ایستگاه راه آهن مشهد نیز اطلاعاتی کسب کنید.

ترمینال مشهد

ویژگی‎‌های مناسب ترمینال امام رضا 

سفر به مشهد را باید سفری جذاب دانست. برای این سفر می‌توان از وسایل نقلیه متفاوتی مانند قطار، هواپیما و اتوبوس استفاده کرد. یکی از بهترین روش‌های سفر به مشهد، سفر به این شهر زیارتی با قطار است. برای خرید بلیط قطار فدک تنها لازم است که به وبسایت این مجموعه مراجعه کنید و بلیط مد نظر خود را خریداری کنید. در زمان ساخت ترمینال امام رضا مشهد، طراحان و سازندگان به برخی ویژگی‌ها توجه داشته‌اند. از مهم‌ترین ویژگی‌های این ترمینال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• داشتن دید مناسب به مرقد و حرم امام رضا که در همان لحظه ورود زائران بتوانند به امام سلام دهند.
• فاصلۀ نه چندان زیاد با مرکز شهر که امکان دسترسی مسافران به شهر به راحتی وجود داشته باشد.
• نزدیک بودن به بزرگراه شهید کلانتری و کمربندی اطراف شهر تا اتوبوس‌ها بتوانند به راحتی از شهر خارج شوند.
• ساخت در زمینی با مساحت بالا تا بتوان به مرور به امکانات این ترمینال اضافه کرد.

نگاهی به آمار مسافرین و خطوط

بر اساس اعلام سازمان پایانه‌های مسافربری، ترمینال مشهد به‌ طور متوسط روزانه ظرفیت پذیرش بیش از ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس و بیش از ۸۰ هزار مسافر را داراست. با این حساب ظرفیت این ترمینال در طول سال بیش از ۷۵۰٫۰۰۰ دستگاه اتوبوس است که از این نظر ترمینال مشهد را به بزرگ‌ترین و شلوغ‌ترین ترمینال ایران و سومین ترمینال شلوغ جهان بدل می‌کند.

این ترمینال تقریباً به‌ تمامی شهر‌های ایران اتوبوس مستقیم دارد. ترمینال معراج مشهد نیز ظرفیت روزانه ۲۰۰ دستگاه اتوبوس و ۶۰۰۰ نفر مسافر را دارا می‌باشد. برای ساخت این مجموعه شش و نیم میلیارد تومان هزینه شده است. همین میزان مسافر بالا نشان می‌دهد که مشهد شهری شلوغ است و بدون برنامه‌ریزی نمی‌توان سفری دلچسب داشت. به همین دلیل به تمام مسافران مشهد مقدس پیشنهاد می‌کنیم که با جاهای دیدنی مشهد آشنا باشند تا بتوانند برای سفر خود برنامه‌ریزی کنند و از این سفر بیشترین لذت را ببرند.

امکاناتی که ترمینال مشهد به آن‌ها دسترسی خواهید داشت

ترمینال مشهد امکان سفر به تمام شهرهای ایران و حتی بعضی از شهرهای خارج از کشور را برای مسافران فراهم کرده است. زیربنای قسمت اداری این ترمینال هشت هزار متر مربع است که مساحت بسیار بزرگی به‌ حساب می‌آید. امکانات متعددی در این پایانه پیش‌بینی شده که همگی با هدف آسایش هر چه بیشتر مسافران آماده شده‌اند. در ادامه به برخی از امکانات ترمینال امام رضا (ع) مشهد اشاره می‌کنیم:

رستوران ها و کافی شاپ های ترمینال مشهد

در این ترمینال رستوران‌های مختلفی قرار دارند که آماده خدمت‌رسانی به مسافران هستند. در پایانه امام رضا کافی‌شاپ‌ها و رستوران‌های مختلفی وجود دارند. احتمالاً هنگامی‌ که در مورد کافی‌شاپ ترمینال صحبت می‌کنیم، سریعاً به یاد کافی‌شاپ‌های فرودگاه و قیمت‌های بسیار بالای آن می‌افتید، در صورتی‌ که اینطور نیست. یکی از ویژگی‌های مثبت رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌هایی که در پایانه امام رضا قرار دارند، قیمت مناسب در کنار کیفیت بالای آن‌هاست. این موضوع باعث می‌شود که مسافران دیگر بابت خوردن غذا و دیگر نوشیدنی‌ها نگرانی خاصی نداشته باشند.

مغازه ها و فروشگاه های متنوع، بهترین مکان‌ها برای خرید سوغاتی

به دلیل مساحت بسیار زیاد این ترمینال، مغازه‌های مختلفی هم در آن ایجاد شده که هر کدام از آن‌ها محصولی خاص را به فروش می‌رسانند. باید بگوییم که دیگر نگرانی بابت خرید سوغاتی هم نخواهید داشت. همچنین مسافران می‌توانند انواع مایحتاج لازم برای طول سفر خود و لوازم ضروری را نیز از طریق این فروشگاه ها تهیه کنند. اگر زودتر از زمان حرکت اتوبوس خود به ترمینال رسیده‌اید، می‌توانید با گشتن در این مراکز خرید، گذر زمان را فراموش کنید. البته فراموش نکنید که مشهد شهری زیارتی است و هر سال مسافران بسیاری به آن سفر می‌کنند. به همین دلیل در آن مراکز خرید بسیار زیادی وجود دارند. آشنایی با مراکز خرید مشهد باعث خواهد شد که در وقت شما صرفه جویی شود و بتوانید مرکز خرید مد نظر خود را به راحتی پیدا کنید.

پارکینگ تاکسی و اتوبوس برای دسترسی ساده به شهر

شاید برای شما جالب باشد که مساحت سه هزار متر مربعی در این ترمینال به پارکینگ تاکسی‌ها اختصاص داده شده است. در کنار این پارکینگ، برای اتوبوس‌ها هم یک پارکینگ به مساحت ۲۴ هزار متر مربع هم در نظر گرفته‌اند. تمامی این‌ها برای ارائه خدمات هر چه بهتر به مسافران و زائران برای رسیدن به مقصد نهایی خود در شهر مشهد هستند.

فضای سبز و فضای بازی کودکان

در کنار تمام این خدمات برای اینکه مسافران در زمان انتظار خسته نشوند، یک مساحت ۲۰ هزار متر مربعی هم به فضای سبز اختصاص داده شده است. اگر اتوبوس شما تأخیر داشته یا به هر دلیلی مجبور هستید که در ترمینال توقف داشته باشید، می‌توانید از این فضای سبز عالی بهره‌مند شوید. 

در این ترمینال فضایی هم برای بازی کودکان در نظر گرفته‌اند. اگر شما کودکی به همراه خود دارید و به هر دلیلی باید زمانی را در ترمینال منتظر باشید، می‌توانید از این فضای خاص بهره‌مند شوید. شاید برای شما جالب باشد که در ترمینال مشهد فضای ورزشی هم برای مسافران در نظر گرفته‌اند و شما به‌ سادگی می‌توانید از این اماکن استفاده کنید. حتی اگر یکی از کارکنان این سازمان هستید، می‌توانید قبل از شروع زمان کاری خود یا در هنگام پایان آن، از این فضاهای ورزشی استفاده کنید و بدنی سالم داشته باشید. البته باید به این نکته اشاره داشته باشیم که در زمان سفر به مشهد، حتماً سری به شهربازی های مشهد بزنید تا کودکان بتوانند اوقات بسیار خوشی داشته باشند. شهربازی‌های موجود در مشهد را باید در میان بهترین شهربازی‌های کشور دانست که هر کدام امکانات و بازی‌های متفاوتی دارند.

وجود راهنمای ۲۴ ساعته

از دیگر امکاناتی که در این ترمینال تعبیه شده است، می‌توان به راهنمای ۲۴ ساعته اشاره کرد. شما در هر زمانی از شبانه‌روز به ترمینال مراجعه کنید و سؤالی داشته باشید، به‌ سادگی می‌توانید آن را مطرح کرده و به جواب برسید. این کار یک کمک بسیار عالی برای مسافران به‌حساب می‌آید.

آدرس و شماره تلفن‌های ترمینال مشهد

برای دسترسی به ترمینال مشهد در هر نقطه‌ای از شهر که حضور دارید باید به سمت بزرگراه شهید کلانتری حرکت کنید. اگر در مسیر شرق به غرب بزرگراه قرار دارید ترمینال در سمت راست شما خواهد بود.

خرید بلیط پایانه‌ مسافربری مشهد

برای خرید بلیط پایانه‌ مسافربری مشهد  راه‌های مختلفی پیش روی شما قرار دارد:

1. می‌توانید به‌ طور حضوری در ترمینال مشهد و تعاونی مورد نظر خود حضور به عمل رسانید؛ برای مثال اگر قصد سفر به بیرجند را دارید می‌توانید در ترمینال مشهد بیرجند حاضر شوید و از تعاونی عدل مشهد ساعت حرکت و قیمت بلیط را پرسیده و در صورت مناسب بودن تهیه نمایید. همچنین برای سفر از مشهد به قم می‌­توانید به ترمینال مشهد قم مراجعه کرده و از ساعات مختلف حرکت اتوبوس­ها به سمت قم اطلاع یابید.
2. راه دوم خرید بلیط پایانه‌ مسافربری مشهد این است که وارد سایت سازمان پایانه‌های مسافربری شوید و به‌ صورت اینترنتی اقدام به خرید بلیت کنید. برای مثال اگر قصد سفر به تهران را دارید می‌توانید با استفاده از این سامانه ساعت حرکت و قیمت بلیت تعاونی‌های مختلف نظیر رویال سفر مشهد و یا ایران پیما را مشاهده نمایید و بهترین گزینه را بخرید.
3. راه سوم نیز به‌ صورت اینترنتی و از طریق انواع شرکت‌ها و اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده‌ خدمات مسافرتی نظیر علی‌بابا و مستر بلیط است. اگر قصد سفر از ترمینال مشهد نیشابور را دارید می‌توانید با جستجوی عبارت ترمینال مشهد خرید بلیط (vip) به نیشابور، لیست کاملی از این شرکت‌ها را مشاهده نمایید.

لیست تعاونی‌های فعال در ترمینال مشهد

تقریباً تمام تعاونی‌های کوچک و بزرگ فعال در اتوبوس‌رانی کشوری در ترمینال مشهد شعبه دارند و در حال خدمت‌رسانی به مسافرین و مراجعه‌کنندگان هستند. در ادامه فهرستی از نام این تعاونی‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهیم.

ایران پیما مشهد، ایران پیما خراسان، پیک معتمد، میهن نور، کیان سفر پاسارگاد، ایمن سفر، تعاونی عدل مشهد، الوان نور، راه‌پیما، تک سفر، آریا سفر، گیتی‌پیما، آسیا سفر، پارسیان، ترابر بی‌تا، جهان گشت مهر، پیک صبا، همسفر چابک‌سواران، رویال سفر مشهد، سیروسفر، ماهان سفر، جهان سیر ایثار و آرتا سبلان، نمونه‌ای از این تعاونی‌های فعال در ترمینال مشهد هستند.

دسترسی به ترمینال مشهد

شهرداری مشهد امکانات مناسبی برای دسترسی به ترمینال مشهد فراهم کرده است. اگر برای دسترسی به پایانه‌ی امام رضا تصمیم دارید از خطوط اتوبوس تندرو استفاده کنید یکی از خطوط زیر را سوار شوید:

خط شمارۀ ۸۰۰، خط شمارۀ ۱ و خط شمارۀ ۴.

خط شماره‌ ۸۰۰ مسیر پایانه‌ی طبرسی تا ترمینال مشهد را طی می‌کند. خط شماره‌ی ۴ از پایانه‌ الهیه راه می‌افتد و خط دیگر نیز از میدان بیت‌المقدس. تمام این مسیرها رفت‌وبرگشت هستند.

خطوط اتوبوس درون‌شهری نیز به‌ صورت چرخشی مسیر مشخصی را طی می‌کنند. اتوبوس‌های این خطوط مسیر خود را از ترمینال مشهد پایانه‌ امام رضا آغاز کرده و پس از طی مسیر و توقف در ایستگاه‌های مختلف به ایستگاه پایانه بازمی‌گردند.

برای مثال خط ۸۳ حرکت خود را از میدان انقلاب اسلامی آغاز نموده و پس از عبور از ایستگاه‌های خیابان امام خمینی، خیابان شهید تولایی، خیابان آخوند خراسانی، میدان بیت‌المقدس، حرم مطهر، چهارراه شهدا، چهارراه آیت‌الله بهجت، میدان راه‌آهن، تقاطع گمنام، بلوار وحدت، میدان ۱۷ شهریور، چهارراه فدائیان اسلام، چهارراه کوشش و خیابان شهید موسوی دوباره به ترمینال مشهد بازمی‌گردد.

دسترسی به ترمینال مشهد خط ۸۴ نیز از خیابان شهید موسوی، چهارراه فدائیان اسلام، خیابان ۱۷ شهریور، بلوار وحدت، تقاطع گمنام، میدان راه‌آهن، چهارراه آیت‌الله بهجت، چهارراه شهدا، حرم مطهر، میدان بیت‌المقدس، چهارراه شهید اندرزگو، خیابان آخوند خراسانی، چهارراه امام خمینی، میدان امام خمینی و سپس میدان انقلاب اسلامی عبور می‌کند.

تاکسی‌های خطی مستقیم نیز از میدان بیت‌المقدس، میدان آزادی، بلوار جانباز، حاشیه بهاران، شهرک شهید رجایی، میدان امام حسین و شهرک صنعتی توس به سمت ترمینال مشهد حرکت می‌کنند. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به ترمینال نیز ایستگاه پروین اعتصامی است.

مسافران می‌توانند برای عزیمت به حرم مطهر و جاذبه های دیدنی شهر مشهد از این خطوط اتوبوس و تاکسی استفاده کنند.

دیگر ترمینال‌های مشهد

شاید برای شما جالب باشد که با وجود پایانه امام رضا (ع) در شهر مشهد، سفرهای برون‌شهری در مشهد آن‌قدر زیاد است که وجود یک ترمینال به تنهایی نمی‌تواند جوابگو باشد. به همین دلیل پایانه‌های دیگری برای کمک به حمل مسافران احداث گردید:

پایانه یا ترمینال معراج مشهد

پایانه یا ترمینال معراج مشهد یکی از ترمینال‌های مهم مشهد محسوب می‌شود که با مساحت ۷۵ هزار مترمربع و ظرفیت پذیرش روزانه ۲۰۰ دستگاه اتوبوس در سال ۱۳۹۱ به بهره‌برداری رسید. هدف از احداث ترمینال معراج مشهد خدمت‌رسانی کامل‌تر به شهر‌های شمالی مشهد و برخی از استان‌های مجاور بوده است.

مسیرهای معمول ترمینال معراج مشهد شهر‌های قوچان، شیروان، بجنورد، درگز و اسفراین هستند. امکانات فراهم شده در پایانه معراج اگرچه به پای پایانه امام رضا (ع) نمی‌رسد، اما باز هم حرفی برای گفتن دارد. این بخش از ترمینال مشهد دارای ۷ خط اختصاصی است که در مجموع ۸۵ دستگاه اتوبوس اختصاصی در آن مشغول به فعالیت هستند. فضای پارکینگ با مساحت زیاد برای انواع سواری و اتوبوس تعبیه شده است و انواع امکانات رفاهی در اختیار مسافران و مراجعه ­کنندگان قرار دارد. این پایانه در میدان شهید فهمیده در بلوار توس واقع شده است.

ترمینال راه ابریشم مشهد

راه ابریشم نیز در حاشیه‌ بزرگراه غدیر و قبل از تقاطع بلوار حر واقع شده است. این ترمینال برای خدمت‌رسانی به شهر‌های شمال شرق مشهد و همچنین مسیر شهر‌های آسیای میانه که پیشتر به جاده‌ ابریشم شهرت داشته، احداث گردیده است. ترمینال مشهد نیشابور و یا ترمینال مشهد گناباد از طریق این پایانه با یکدیگر در ارتباط هستند.

تمام امکانات رفاهی و اداری ممکن در فضای ۳۸ هزار مترمربعی این پایانه گنجانده‌ شده‌اند. فضاهایی با کاربری‌های مختلف نظیر انتظامات، دفاتر اداری، خوابگاه، نمازخانه، سرویس‌های بهداشتی و مجتمع تعمیرگاهی در این ترمینال واقع شده است. 

جمع‌بندی
ترمینال امام رضا مشهد بزرگ‌ترین پایانه مسافربری کشور است. در این ترمینال امکانات تفریحی، رفاهی و بسیاری امکانات دیگر گنجانده شده است. وجود رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌های متعدد، مرکز خرید، سالن بازی و دسترسی به تاکسی‌های شهری تنها بخشی از امکانات موجود در این ترمینال است. نزدیکی به حرم و همچنین دسترسی به کمربندی کلانتری باعث شده تا مسافران بتوانند به راحتی از این ترمینال به شهر مشهد وارد شوند و همچنین در زمان خارج شدن از شهر، در ترافیک شهری گیر نکنند.